آیامی ‌توانید یک روز بدون استفاده از برق زندگی کنید؟

حتی تصور زندگی بدون برق مشکل است . برق یکی از نعمت ها و دارایی های انسان امروز است .غیر از انچه که در طبیعت شکل رعد و برق و غیره وجود دارد ، برقی که امروز از آن به شکل های مختلف در زندگی و صنعت استفاده می کنیم، با همت دانشمندان و زحمت کارکنان مجموعه صنعت برق تولید و توزیع می ‌شود و در اختیار مصرف کنندگان قرارمی گیرید. استفاده از برق باید با رعایت نکات ایمنی همراه باشد و باید افراد خانواده با خطرات برق و روش صحیح استفاده از برق آشنا باشند. خطرات استفاده غیر اصولی از برق عبارتند از:

• خطر برق گرفتگی
• سوختگی
• آتش سوزی و صدمات ناشی از پرتاب شدن

خطر برق گرفتگی چیست؟

قرار گرفتن دو نقطه از بدن در مسیر جریان برق موجب عبور جریان از بدن می ‌شود و با توجهبه شدت و مدت عبور جریان خطر برق گرفتگی بوجود می آید و ممکن است عواقب مختلفی نظیرمرگ ناشی از ایست قلبی- سوختگی داخلی- سوختگی خارجی بدنبال داشته باشد. بعد ازخطر برق گرفتگی ممکن است کلیه ها از کار بیفتد یا دست ها بدلیل سوختگی داخلی قطع شوند ویا بعلت پرتاب شدن(بعلت لرزش ناشی از خطر برق گرفتگی)استخوانها دچار شکستگی گردند.

چگونه خطر برق گرفتگی بوجود می آید

تمامی سطح زمین- دیوارها- کف اتاقها در تمامی طبقات بعنوان یک نقطه از سیستم برق محسوب می ‌شود و اگر نقطه ای از بدن موجود زنده از یک طرف به زمی ن یا دیوارها وصل باشدو از طرف دیگر به سیم برق (فاز یا نول)یا بدنه فلزی دستگاه برقی (یخچال – کولر- چرخگوشت …)تماس داشته باشد جریان برق از بدن عبور می ‌کند.بنابراین برای جلوگیری از خطر برق گرفتگی بایستی اولاً از تماس مستقیم با سیمهای برق (فازیا نول).با تماس غیر مستقیم(بدنه فلزی دستگاههای برقی که ممکن است اتصال داخلی داشته باشند)جلوگیری کنیم و ثانیاً اینکه هر وقت با وسایل برقی تماس داشته باشیم(درب یخچال- بدنه-کولر- چرخ گوشت و..) سعی کنیم از تماس دست یا پا به دیوار یا کف اتاق یا بدنه فلزی کابینت هاخودداری کنیم.

رعایت موارد ذیل از خطر برق گرفتگی جلوگیری می ‌کند

• سیستم وسایل برقی باید کاملاً سالم باشند.اگر طول سیم یا دو نقطه انتهایی که به دوشاخه یا مادگی وصل شده دچار بریدگی شده باشد استفاده از آن سیم بسیار خطرناکمی ‌باشد.
• هنگام وصل کردن سیم دستگاه برقی اول انتهای سیم(مادگی)که به دستگاه وصل می ‌شوددر محل خود نصب گردد و بعد از آن دو شاخه به پریز برق وصل شود.
• هنگام وصل نمودن دو شاخه به پریز بدنه سخت دو شاخه را با دو انگشت بگیرید و ازتماس کف دست با سیم خودداری کنید.

• هنگام بیرون کشیدن دو شاخه از پریز اول دستگاه را خاموش کنید ثانیاً دو انگشت دستچپ را در دو طرف پریز قرار دهید و با دو انگشت دست دیگر قسمت سخت دو شاخه را بگیریدو از پریز برق جدا کنید (از کشیدن سیم جداً خودداری کنید)
• هنگام باز کردن درب یخچال و یا استفاده از لوازم برقی در آشپزخانه حتماً دمپاییلاستیکی بپوشید و از تماس همزمان هر دو دست بوسیله برقی و دیوارها خودداری کنید.

• هنگام بیرون کشیدن دو شاخه از پریز اول دستگاه را خاموش کنید ثانیاً دو انگشت دستچپ را در دو طرف پریز قرار دهید و با دو انگشت دست دیگر قسمت سخت دو شاخه را بگیریدو از پریز برق جدا کنید (از کشیدن سیم جداً خودداری کنید)
• هنگام باز کردن درب یخچال و یا استفاده از لوازم برقی در آشپزخانه حتماً دمپاییلاستیکی بپوشید و از تماس همزمان هر دو دست بوسیله برقی و دیوارها خودداری کنید.

• هنگام شستشوی کف آشپزخانه کلیه وسایل برقی را از برق جدا کنید و سعی کنید ازپاشیده شدن آب به روی وسایل برقی خودداری شود و تازمانی که کاملاً کف آشپزخانه خشکنشده از وصل مجدد وسیله برقی به برق خودداری کنید.
• برای شستن دیوارهای آشپزخانه از پاشیدن آب خودداری کنید فقط با دستمال خیس رویدیوار بکشید و در نزدیکی پریزها و کلیدها دستمال باید مرطوب باشد.
• برای تعویض لامپها ابتدا کلید را روی حالت خاموش قراردهید و با استفاده از چهارپایهسالم و مناسب به نحوی که با استقرار روی آن دستها کاملاً آزاد باشد با یک دست قسمتعایق سر پیچ (هلدر)را نگه دارید و با دست دیگر لامپ را باز کنید و یا لامپ را نصب کنید.

• اگر سیم های شبکه برق که در کوچه و خیابانها روی پایه ها نصب شده اند پاره شده وروی زمی ن افتاده از دست زدن به آنها خودداری کنید و موضوع را به اتفاقات برق اطلاع دهید.
• اگر سیم های شبکه نزدیک دریچه یا پشت بام باشد و امکان دسترسی به آنها وجود دارداز دست زدن به آنها خودداری کنید و به اتفاقات برق اطلاع دهید.

خطرات برق در پارک‌های بازی

پارکهای بازی و شادی که عموماً جهت تفریح بزرگسالان و بازی و جنب و جوش جوانان وخردسالان طراحی شده بعضاً خطراتی برای استفاده کنندگان دارد و لازم است مسئولینذیربط (مسئولین شهرداری ها)این خطرات را شناسایی و نسبت به حذف این خطرات اقدامنمایند. مسئولین بایستی با استفاده از دانش فنی افراد آگاه و طبق برنامه زمانبندی از طریق تکمی ل نمودن برگ های کنترل(چک لیست)به صورت مستمر شرایط فنی تأسیسات موجود در پارکهارا تحت کنترل داشته باشند. از جمله مخاطراتی که عامه مردم را در پارکها تهدید می ‌کند خطر خطر برق گرفتگی است کهمتأسفانه بیشتر بچه ها را قربانی می ‌کند. لازم است هنگام طراحی فضای داخلی پارکها و تعیین محل استقرار وسایل بازی برقی وپایه‌های روشنایی و تعیین مسیر عبور کابلهای برق درخصوص سیستم زمی ن حفاظتی پیش‌بینی های لازم انجام گردد. شبکه زمی ن حفاظتی بایستی در سطح وسیعی در زمی ن محوطه پارک به صورت شبکهشطرنجی سیم(با مقطع حساب شده)طراحی و اجراء شده باشد. این شبکه بایستی در یک یاچند نقطه مناسب که رطوبت و عمق مورد نیاز را داشته باشد به جرم زمی ن وصل شود.بعد ازاجرای شبکه حفاظتی بایستی بدنه فلزی تمامی تأسیسات (مثل پایه چراغهای روشنایی وبدنه دستگاههای برقی و بدنه جعبه های تقسیم برق که در کنار باغچه ها یا کنار محوطههای بازی نصب شده اند) را بوسیله سیم با مقطع حساب شده به این شبکه وصل نمود. در این شرایط چنانچه به هر دلیل بدنه فلزی تأسیسات برقدار شوند سریعاً وسایل حفاظتی(نظیر کلید و یا فیوز)عمل کرده و برق را قطع خواهند کرد. از جمله دلایلی که موجب بروز اتصالی و برقدار شدن پایه های روشنایی یا بدنه فلزی دستگاهها می ‌شوند عبارتند از :

1. انشعاب گرفتن از پایه های چراغ روشنایی جهت استفاده در دکه ها یا محوطه ها
2. انشعاب گرفتن غیراصولی از شبکه های توزیع برق که از اطراف پارک عبور داده شده
3. باز ماندن درب جعبه فیوز پایه های روشنایی داخل پارک و در دسترس بودن نقاط برقدار
4. باز ماندن درب جعبه های تقسیم برق داخلی پارک
5. فرسوده شدن نقاط وصل نمودن سیم ها و ترمی نالها و باز شدن آنها
6. باز شدن سیمها از داخل ترمی نال بدلیل ضربه خوردن بدنه جعبه های تقسیم برق که درمحوطه داخلی پارک نصب شده

برای کسب اطمی نان از بی خطر بودن تأسیسات پارک ها لازم است مسئولین ذیربط علاوه براحداث سیستم های حفاظتی که توضیح داده شده با استفاده از خدمات مهندسین و تکنسینهای مجرب وضعیت این تأسیسات را تحت کنترل داشته باشند.همچنین در پارکها یا می ادینکه از سیستم های پخش نور در زیر آب استفاده شده خطر برق دار شدن آب نما وجود دارد کهبایستی در صورت امکان با استفاده از وسایل مورد نیاز ولتاژ این سیستم را تعدیل و بی خطر نمود. فراموش نکنید با توجه به وضعیت و شرایط فعلی سعی کنید از تماس دست با بدنه فلزی تأسیسات خصوصاً در زمان بارندگی و در محل های مرطوب مثل محوطه چمن و یا دست زدن به آب داخل استخرهایی که سیستم پخش نور در آنها تعبیه شده خودداری نموده و با راهنماییکودکان و نوجوانان آنان را از خطر دور کنیم.

ایمنی در برابر برق

از دست زدن به بدنه فلزی تاسیسات برقی نظیر تابلوهای برق، پایه های فلزی، تسمه های متصل به بدنه پایه ها وسیم های مهار، جدا خودداری نمائید. صعود از پایه های برق خطر سقوط و همچنین خطر برق گرفتگی دارد. به هیچ عنوان مبادرت به صعود از پایه های برق ننمائید. از پرتاب اشیاء فلزی روی سیمهای شبکه توسط کودکان جلوگیری نمائید. در صورتیکه درب تابلوهای برق به هر دلیل باز باشد مراتب را به اداره برق اطلاع دهید و ازدست زدن به تجهیزات داخل تابلوهای برق اکیدا خودداری فرمائید. در صورتیکه سیمهای شبکه برق بدلیل پارگی روی زمی ن افتاده باشد، ضمن جلوگیری ازنزدیک شدن افراد به محل و دست زدن به سیم برق، مراتب را سریعا به اداره برق اطلاع دهید. از نصب آنتن با ارتفاع زیاد در نزدیک شبکه برق بخصوص خطوط 20 کیلوولت خودداری فرمائید، زیرا در اثر طوفان و یا هر حادثه دیگر روی سیم باعث سوختن تلویزیون و بروز آتشسوزی و خطر برق گرفتگی در منزل خواهد شد. از پرتاب سنگ و شکستن مقره های شبکه های برق و لامپهای روشنایی معابر توسطکودکان و سایر افراد جلوگیری نمائید. در صورت عدم اطلاع از تعمی ر و تعویض وسایل برقی حتما به افراد مطلع و اهل فن مراجعه نمائید. وسایل برقی را دور از دسترس کودکان قرار داده و از نصب پریز در ارتفاع پائین خودداری فرمائید. از دستکاری کنتور و کلیدهای می نیاتوری استانداردی که توسط مامورین برق پلمپ می گردد،خودداری نمائید. هنگام شستشوی دیوارها مراقب باشید کلیدها و پریزها خیس نشوند، زیرا خطر خطر برق گرفتگی وجود دارد. همچنین با دست خیس و پای برهنه هیچگاه به لوازم برقی دست نزنید. عبور سیم برق و سیم زنگ از لابلای درب فلزی منزل موجب می شود که در صورت لخت شدن سیم، درب برق دار شده و باعث خطر برق گرفتگی گردد.

نحوه استفاده صحیح از برق

استفاده غیر مجاز از برق علاوه بر پرداخت جرایم، خطرات جانی و مالی به دنبال خواهدداشت. در صورت بروز اتصالی و ایجاد جرقه در فاصله بین کنتور و شبکه برق فورا فیوز یا کلیدمی نیاتوری را قطع نموده و مراتب را به اتفاقات برق در منطقه خود گزارش نمائید. شماره تلفن اتفاقات برق در منطقه خود را همی شه به خاطر داشته باشید. از بستن وسایل مختلف به تیرهای برق جدا خودداری نمائید. فیوزها تنها وسیله حفاظتی منزل شما هستند، از دستکاری آنها خودداری نمائید. نصب رله های حفاظتی شما را از داشتن فیوز بی نیاز نمی سازد. از بکار گیری ترانسهای جوشکاری در منزل خودداری فرمائید، زیرا ضمن صدمه دیدن کنتورو پرداخت هزینه باعث ایجاد نوسانات برق و آسیب رساندن به لوازم برقی خواهد شد. خواهشمند است در صورت مشاهده به اتفاقات برق اطلاع دهید. از بکار گیری لوازم برقی پرمصرف مانند اتو، بخاری برقی، جاروبرقی، لباسشویی و غیرهدر پیک بار شبکه (ساعات اولیه شب ) خودداری نمائید، زیرا در این ساعات بیشترین کاهش ولتاژ در شبکه به چشم می خورد که از جمله عوامل عمده کم شدن عمر دستگاههای برقی که باموتور کار می کنند، می باشد. قبل از اینکه وسایل برقی را به برق وصل نمائید دوشاخه و سیم ارتباطی آن را از نظر سالم بودن کنترل نموده، ابتدا کلید آن را در حالت قطع قرار داده سپس وسیله را به برق متصل نمائید. هنگام قطع برق دوشاخه وسایل برقی نظیر یخچال و فریزر را از پریز خارج نموده و موقعوصل مجدد برق پس از حداقل 4 دقیقه این وسایل را به برق متصل نمائید..

اقدامات اولیه هنگام خطر برق گرفتگی

در موقع خطر برق گرفتگی یاری دهنده ضمن خونسردی باید بی درنگ اقدامات ذیل را انجام دهد، زیرا در نجات مصدوم ثانیه ها نیز ارزش دارند:

• در اولین فرصت جریان برق را از نزدیکترین راه قطع نمائید.
• اگر امکان قطع جریان برق به راحتی امکانپذیر نمی باشد با استفاده از یک قطعه چوب خشک، پارچه خشک، پلاستیک، روزنامه چندبار تا شده، پوشیدن کفش لاستیکی بدون می خ ویا سایر اشیاء عایق در مقابل جریان برق در زیر پا، مصدوم را از تماس با برق جدا نمود.
• یاری دهنده در هیچ شرایطی بدون عایق کردن خود نباید بدن شخص برق گرفته را لمس نماید، زیرا بی تردید خود نیز دچار عارضه خطر برق گرفتگی خواهد شد.

بعد از جدا نمودن شخص از جریان برق فورا به مرکز اورژانس اطلاع دهید. از افرادی که درمحل حادثه حضور دارند برای خبر کردن پزشک و آوردن آمبولانس کمک گرفته شود.

• در صورت قطع تنفس و یا ایست قلبی تا رسیدن مامورین امداد با استفاده از تنفسمصنوعی و ماساژ قلبی کمکهای اولیه را به منظور شروع تنفس انجام دهید.

در رابطه با سیستم های اعلان و اطفا و یا کپسول های آتش نشانی مناسب ِ آتش سوزی های ناشی از برق نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید. دنیای حریق اماده ی همکاری با سازمان ها ، شرکت ها و ساختمان های مسکونی در زمینه خرید تجهیزات ایمنی می باشد. مشاوره ی نصب ، نگهداری و خرید تجهیزات ایمنی و شارژ کپسول های آتش نشانی و غیره.... بخشی از خدمات دنیای حریق است. ایمن بمانیم